Jak wykonywać ćwiczenia oddechowe z chorym?
Na Facebooku
Na Linkedinie
W wiadomości
KopiujĆwiczenia oddechowe są jednymi z podstawowych ćwiczeń zalecanych w wielu chorobach, szczególnie przy dusznościach.
Ćwiczenia oddechowe wykonujemy 3-4 razy dziennie, np. podczas ćwiczeń ogólnokondycyjnych. W zależności od sił i chęci chorego możemy ćwiczyć nawet kilkanaście razy dziennie. Przy zwiększeniu ilości ćwiczeń należy obserwować, czy stan chorego nie pogarsza się.
Ćwiczenia oddechowe możemy prowadzić w łóżku chorego. Chory powinien wykonywać ćwiczenia w pozycji siedzącej (poduszka pod plecami i głową). Należy pomóc choremu usiąść w wygodnej pozycji w łóżku.
Przykłady ćwiczeń oddechowych
- Świadome oddychanie
Powietrze nabieramy nosem (wdech), a wypuszczamy (wydech) przez lekko przymknięte usta (jak do zdmuchnięcia świeczki).
Staramy się, by wydech był długi, spokojny, nieco wymuszony na końcu.
Powietrze wydychamy w ten sposób z lekkim oporem, co wzmacnia mięśnie oddechowe.
Serie powtarzamy 3-4 razy.
Do oddychania można dołączyć ruch rąk: podczas wdechu unosimy ręce bokiem lub przodem w górę, wydychając ręce opuszczamy.
- Powolnie wykonujemy maksymalny wdech przez nos, następnie wykonujemy przerywany wydech przez usta.
Można dodatkowo dołączyć ruchy rąk: wdech – unieść ramiona przodem lub bokiem w górę, podczas wydechu ramiona opuścić przodem lub bokiem do pozycji wyjściowej. W ten sposób zwiększamy ruchomość klatki piersiowej, co pozwala na pogłębione oddychanie.
- Ćwiczenie z przyłożeniem oporu
Opór tworzymy za pomocą własnych dłoni lub niezbyt ciężkiego przedmiotu na przeponę lub żebra.
Dajemy choremu polecenie wykonania wdechu tak, by napierał na wytworzony opór.
- Ćwiczenie z wykorzystaniem chusteczki/kartki papieru
Kartkę lub chusteczkę trzymamy w odległości ok.15 cm od ust chorego. Następnie polecamy dmuchać w przedmiot tak, aby się poruszył. Ćwiczenie polecane jest osobom o słabych mięśniach oddechowych.
- Ćwiczenie z wykorzystaniem słomki
Słomkę wkładamy do opróżnionej w połowie 0,5 litrowej butelki wody. Chory wykonuje wydech przez słomkę tak, aby w wodzie powstawały bąbelki. Wraz ze wzrostem siły mięśni oddechowych, słomkę zanurzamy głębiej.
- Jeśli chory potrzebuje usprawnienia odksztuszania zalegającej wydzieliny, prowadź ćwiczenia uczące efektywnego kaszlu.
Jeśli w trakcie ćwiczeń dolegliwości chorego nasilą się:
-
Zachowaj spokój
Przerwij czynności i zachowaj spokój, co zapewni poczucie bezpieczeństwa choremu.
-
Ustabilizuj stan chorego
Spróbuj ustabilizować stan chorego: podaj zalecane leki, spróbuj zmniejszyć lęk chorego.
-
Odłóż ćwiczenia na później
Spróbuj wrócić do danej czynności później, np. za kilka godzin.
W przypadku pogorszenia kondycji układu oddechowego chorego, np. przy chorobach nowotworowych płuc, oskrzeli, okolicy klatki piersiowej gdzie rozrost guza może powodować ucisk na drogi oddechowe; chorobach serca; ZZSK; POChP; chorobach degeneracyjnych mięśni (dystrofia mięśniowa) możemy używać urządzeń do ćwiczeń oddechowych tj. spirometry do ćwiczeń oddechowych, trenażer oddechowy, aparaty oddechowe.
Urządzenia można kupić w sklepach medycznych.
Jeżeli chory kwalifikuje się do opieki paliatywnej, bezpłatne konsultacje z fizjoterapeutą uzyskasz w Poradni medycyny paliatywnej w twoim regionie.
Fizjoterapeuta jest często również członkiem zespołu hospicjum domowego.
