Jak żywić chorego leżącego?

• Spowolnienie metabolizmu, a co za tym idzie zmniejszenie zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze. 
• Ważne żeby chorujący otrzymywał posiłki małe objętościowo, ale bogate energetycznie tj. posiłki zmiksowane, wzbogacone o mięso, jajka ugotowane, orzechy, wywary tj. rosół mięsny z mięsem gotowanym.
• Spadek tkanki mięśniowej na rzecz tkanki tłuszczowej (szczególnie u osób starszych, z nowotworem).
• Ograniczenie odczuwania smaku i zapachu, co wiąże się z brakiem lub utratą apetytu.
• Zmniejszenie wydzielania śliny i enzymów trawiennych, suchość w jamie ustnej.
• Spowolnienie motoryki przewodu pokarmowego, zaburzenia perystaltyki jelit powodujące zaparcia.
• Zagrożenie powstawaniem odleżyn przy niedoborach białka w diecie.

• Tłuszcze

Powinny stanowić 25-30% dziennego zapotrzebowania energetycznego. Jadłospis musi obfitować w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, które wpływają na utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu i ograniczają agregację (zlepianie się) płytek krwi. Przyczyniają się do utrzymania odpowiedniego ciśnienia krwi, mają dobroczynne działanie na serce i układ krążenia. Tłuszcze te powinny być pochodzenia głównie roślinnego.

• Białko

Białko odgrywa ważną rolę w diecie. Ważne, aby było pełnowartościowe i miało niską zawartość tłuszczu. W jadłospisie leżącej osoby leżącej powinny znajdować się produkty przefermentowane mleczne. Dobrym źródłem białka w diecie osób leżących może być chude mięso i sery.

• Antyoksydanty 

Dobrze jest, by dieta osób leżących obfitowała w antyoksydanty, które usuwają z organizmu wolne rodniki – do witamin chroniących organizm przed wpływem wolnych rodników zaliczamy witaminę C, E, A oraz β-karoten. 

• Witaminy 

Szczególną uwagę należy zwrócić na witaminy z grupy B (B6, B2, B12) z racji ich gorszego przyswajania z pożywienia u osób w wieku starszym i u osób leżących. 
Witamina D - ze względu na brak lub ograniczenie  dostępu do światła słonecznego dieta powinna być wzbogacana o produkty fortyfikowane witaminą D lub zawierające ją suplementy.

• Płyny

Chory powinien przyjmować przynajmniej 2 litry płynów na dobę, tj. woda, soki warzywne (np. marchwiowy), maślankę naturalną.

• Produkty

Pieczywo żytnie, otręby pszenne, płatki owsiane, brązowy ryż, gruba kasza to dobre źródło błonnika pokarmowego.
Warzywa i owoce ze skórką, w szczególności jabłka oraz buraki pomogą przy zatwardzeniu. 
Ponadto dieta powinna zawierać nabiał w postaci kefiru i jogurtu oraz olej roślinny np. olej lniany lub oliwę z oliwek.
Korzystnie na perystaltykę jelit działa również napar z siemienia lnianego (Jedną łyżkę siemienia lnianego dodać do szklanki wody, zagotować. Po wystygnięciu należy wypić razem z nasionami.)

• Dzienniczek żywieniowy chorego

Warto prowadzić dzienniczek żywienia chorego. W ten sposób możesz monitorować ilość spożywanych posiłków i napojów, wiedzieć czy chory zjadł i wypił wystarczającą ilość pożywienia. 

• wyjeżdżać z łóżkiem chorego na świeże powietrze (wzmaga to apetyt), wietrzyć pokój w którym chory przebywa
• zachęcać chorego do prostych ćwiczeń wykonywanych w łóżku (poprawiają perystaltykę jelit)
• proponować posiłki, produkty na które chory ma apetyt, ale zniechęcać do jedzenia posiłków ciężko strawnych
• doprawiać posiłki, aby zawsze smakowały choremu
• zapraszać chorego do stołu, aby mógł uczestniczyć w posiłkach domowników, dostawiać chorego na wózku lub łóżku do wspólnego stołu
• miksować zupy, desery (wtedy nawet mała objętościowo ilość dostarczy wartościowych kalorii)
• nakładać na łyżkę lub widelec małe porcje tak, aby choremu było łatwo połknąć posiłek
• dbać o odpowiednie nawodnienie chorego
• jeżeli chory ma trudności w posługiwaniu się nożem i widelcem, należy tak przygotowywać potrawy, aby mógł je spożyć łyżką. W zaawansowanych schorzeniach, którym może towarzyszyć drżenie rąk lub niedowłady kończyn, konieczne jest podawanie jedzenia w postaci płynnej lub półpłynnej ze specjalnych pojemników (z dziubkiem lub słomką).