Zestaw ćwiczeń dla chorego leżącego
Na Facebooku
Na Linkedinie
W wiadomości
KopiujFizjoterapia osoby leżącej pomaga zapobiegać i niwelować przykurcze mięśniowe, ćwiczyć oddychanie (pomocne przy dusznościach), zapobiega powstawaniu obrzęków, poprawia nastrój i samopoczucie chorego.
Ćwiczenia ogólnousprawniające wpływają pozytywnie na wszystkie układy organizmu, nawet jeżeli są wykonywane w niewielkim zakresie, w pozycji leżącej.
Ćwiczenia powinny być różnorodne, aby zaktywizować jak najwięcej mięśni. Najbardziej wskazane są ćwiczenia czynne, czyli wykonywane samodzielnie przez chorego. Pamiętaj, że intensywność, czas ćwiczeń, liczbę powtórzeń oraz tempo zawsze dobieramy indywidualnie do stanu i możliwości chorego.
Zaleca się, by ćwiczyć jak najczęściej (4-6 razy w ciągu dnia), ale z mniejszym natężeniem (2-3 min., kilka powtórzeń). Jeśli chory jest w ciężkim stanie, wykonuj z nim ćwiczenia bierne.
Przygotowanie chorego do ćwiczeń w pozycji leżącej:
- chory powinien leżeć w miarę możliwości płasko
- jeżeli chory tego wymaga, pod głowę można podłożyć niewielką poduszkę
- w przypadku wystąpienia duszności: należy zmniejszyć tempo ćwiczeń, unieść głowę chorego i plecy pod kątem ok. 45 stopni
- w przypadku zaczerwienienia twarzy zmniejsz tempo ćwiczeń, zrób przerwę
- w przypadku wystąpienia bólu zmniejsz zakres ruchu, w razie potrzeby podaj zalecane leki przeciwbólowe
- w przypadku pojawienia się gorączki zrezygnuj z ćwiczeń
Oznaczenie skrótów w instrukcjach poniższych ćwiczeń:
- PW - pozycja wyjściowa (leżenie na plecach)
- RR - ramiona, ręce
- R - jedna ręka
- NN - nogi
- N - jedna noga
- T - tułów
Zestaw ćwiczeń dla chorego w pozycji leżącej na plecach
- Ćwiczenie 1
Pozycja wyjściowa (PW) - nogi (NN) zgięte w kolanach, ręce (RR) zgięte w łokciach pod kątem 45 stopni
Prostowanie palców dłoni
Zginanie palców dłoni w pięść
- Ćwiczenie 2
PW - NN zgięte w kolanach, RR zgięte w łokciach pod kątem 45 stopni
Krążenia w stawach nadgarstkowych w jedną i drugą stronę
- Ćwiczenie 3
PW - NN zgięte w kolanach, jedna ręka (R) zgięta w stawie łokciowym
Naprzemienne zginanie RR w łokciach
- Ćwiczenie 4
PW - NN zgięte w kolanach, RR wzdłuż tułowia (T)
Wzniesienie RR przodem w górę do ułożenia za głową (180 stopni)
Wdech, powrót do PW, wydech
UWAGA: nie należy wykonywać zbyt wielu powtórzeń tego ćwiczenia, aby nie dopuścić do hiperwentylacji. Wystarczą 3-4 powtórzenia.
- Ćwiczenie 5
PW - RR zgięte w łokciach pod kątem 90 stopni
Wciskanie łokci w materac licząc do 3, na 4 rozluźnienie
- Ćwiczenie 6 (wzmacniające koordynację ruchu)
PW- NN ugięte w kolanach
Na 1 - wzniesienie pięt w górę, stopy oparte na palcach
Na 2 - wzniesienie palców (stóp) w górę, stopy oparte na piętach
Można też na przemian jednocześnie unosić prawą piętę i lewą stopę (opartą na pięcie).
- Ćwiczenie 7
PW- NN wyprostowane, RR wzdłuż T
Na 1 - zgiąć prawą nogę (N) w kolanie i postawić stopą na materacu
Na 2 - wyprostować N i położyć na materacu
Na 3 - zgiąć lewą N w kolanie (stopę postawić na materacu)
Na 4 - wyprostować N i położyć na materacu
- Ćwiczenie 8
PW - NN zgięte w kolanach, stopy na materacu
Na 1 - wyprostować prawą N w górę
Na 2 - powrót do PW
Na 3 - wyprostować lewą N w górę
Na 4 - powrót do PW
- Ćwiczenie 9
PW - NN wyprostowane, RR wzdłuż T
Na 1 - prawą N zgiąć i obejmując dłońmi kolano przyciągnąć do klatki piersiowej
Na 2 - wyprostować prawą N, położyć na materacu RR wzdłuż T
Na 3, 4 - analogicznie z lewą N
- Ćwiczenie 10
PW - NN zgięte w kolanach, stopy na materacu, dłonie splecione palcami na brzuchu
Chory wykonuje duże, obszerne koła splecionymi dłońmi w prawo i następnie w lewo
- Ćwiczenie 11 - przydatne dla chorych cierpiących na przewlekłe zaparcia
PW - NN zgięte w kolanach, RR wzdłuż T
Chory wykonuje rowerek do przodu następnie do tyłu prawą N
Analogicznie lewą N
Wersja dla zaawansowanych - rowerek jednocześnie obiema NN
- Ćwiczenie 12
PW - NN ugięte w kolanach, dłonie na brzuchu
Wdech przez nos – brzuch unosi się do góry
Wydech ustami – powrót do PW
Jest to oddychanie torem brzusznym (przeponowym), wydech powinien być 2 razy dłuższy od wdechu.
- Ćwiczenie 13 - dedykowane szczególnie osobom po udarze mózgu, jako ćwiczenie koordynacyjne, a także chorym ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa
PW - NN zgięte, RR wzdłuż T
Skręt NN w prawo z jednoczesnym wzniesieniem przodem lewej R
Analogicznie skręt NN w lewo ze wzniesieniem przodem prawej R
- Ćwiczenie 14
PW - NN zgięte, RR wzdłuż T
Uniesienie bioder w górę i utrzymanie ich przez 5 sekund
Powrót do PW
- Ćwiczenie 15 - wskazane osobom z bólami kręgosłupa na tle zwyrodnieniowym oraz osobom otyłym.
PW - NN zgięte, RR wzdłuż T
Przyciąganie dłońmi NN zgiętych w kolanach w kierunku brzucha
Utrzymanie tej pozycji 5 sekund
Powrót do PW
UWAGA: Ćwiczenie przeciwwskazane po operacjach brzusznych i przy przepuklinach.
- Ćwiczenie 16
PW - NN zgięte, RR wzdłuż T
Odwodzenie RR (przesuwanie ich po materacu bokiem w górę), wdech nosem
Powrót do PW, wydech przez usta
Do ćwiczeń możemy użyć też przyborów, takich jak laska gimnastyczna (krążenia laską trzymaną oburącz) lub elastyczne taśmy gumowe.
Jeśli w trakcie ćwiczeń dolegliwości chorego nasilą się:
-
Zachowaj spokój
Przerwij czynności i zachowaj spokój, co zapewni poczucie bezpieczeństwa choremu.
-
Ustabilizuj stan chorego
Spróbuj ustabilizować stan chorego: zmień pozycję chorego, podaj zalecane leki, spróbuj zmniejszyć lęk chorego.
-
Odłóż ćwiczenia na później
Spróbuj wrócić do danej czynności później: za kilka godzin lub następnego dnia.
