Przyczyny zaparć u chorego mogą być różne
- związane z samym przebiegiem choroby
- niewystarczająca ilość płynów i pokarmów przyjmowanych przez chorego
- unieruchomienie chorego w łóżku
- brak odpowiednich warunków przy wypróżnianiu (brak intymności), brak pomocy ze strony opiekuna
- skutek uboczny stosowanego leczenia, np.: przy przyjmowaniu leków opioidowych, preparatów żelaza, leków zobojętniających kwas solny, leków przeciwwymiotnych, niektórych leków psychotropowych, chemioterapeutyków
Profilaktyka przeciwzaparciowa
- Stosowanie odpowiednich zaleceń żywieniowych: dla osób w dobrym stanie ogólnym polecana jest dieta bogata w błonnik. Uwaga: dla chorych wyniszczonych i niedożywionych nie wolno stosować takiej diety.
- Spożywanie przez chorego naturalnych produktów o działaniu przeczyszczającym: jogurt, kefir, maślanka, suszone owoce.
- Odpowiednia podaż płynów, częste dopajanie chorego.
- Aktywność fizyczna: pionizacja, spacery, ćwiczenia nóg zwłaszcza w stawach biodrowych, rowerek, przyciąganie kolan do brzucha, masaż brzucha pobudzający perystaltykę jelit.
- Wsparcie farmakologiczne – dołączenie preparatów poprawiających motorykę jelit, przeczyszczających (syropy, krople, tabletki).
- Korzystanie przez chorego z przenośnej toalety (przyłóżkowe fotele WC), dzięki której chory może wypróżnić się w pozycji siedzącej.
Zaleganie mas kałowych w jelitach
- Brak regularnych wypróżnień powoduje zaleganie mas kałowych w jelitach (jelita są wypełnione). Chory czuje ogromny dyskomfort. Nie chce jeść, ponieważ ma uczucie sytości.
- Jeśli zalecone przez lekarza postępowanie nie przynosi efektu, a chory cierpi i nie ma odruchu parcia, możesz pomóc choremu w wypróżnieniu przy użyciu roztworu doodbytniczego (enemy/lewatywy). Tzw. wlew doodbytniczy możesz kupić w aptece.
- Zapewnij choremu intymne warunki, zapewnij o swojej trosce.
- Powiedz choremu, co zamierzasz zrobić i jak to będzie przebiegało.
- W trakcie czynności pytaj chorego, czy wszystko w porządku.
- Ułóż chorego na boku. Podłóż podkład jednorazowy pod pośladki.
- Załóż rękawice (może być podwójna para).
- Użyj parafiny lub oliwki do zwilżenia odbytu i zwiększenia poślizgu.
- Podaj roztwór w postać wlewu doodbytniczego. Pamiętaj, że roztwór powinien mieć temperaturę pokojową.
- Gdy chory stanowczo protestuje, nie należy przeprowadzać czynności na siłę.
- Przy nasilających się objawach należy zwrócić się do lekarza, który zdecyduje o dalszym postępowaniu.
Jeśli w trakcie czynności dolegliwości chorego nasilą się:
-
Zachowaj spokój
Przerwij czynności i zachowaj spokój, co zapewni poczucie bezpieczeństwa choremu.
-
Ustabilizuj stan chorego
Spróbuj ustabilizować stan chorego: zmień pozycję chorego, podaj zalecane leki, spróbuj zmniejszyć lęk chorego.
-
Odłóż czynności na później
Spróbuj wrócić do danej czynności później.